Doğruyu söylemek dediğimde ilk kastım kendi iç dünyanda düşüncelerin/zihnin içinde sadece doğruya bağlı kalmayı çabalamaktan bahsediyorum, dışarıya karşı external bir şekilde doğruyu söylemek de bir olay fakat kendi içinde doğruya bağlı kalabilmenin sonucu olarak elde edeceğin bir olay.
Neden? Çok uzay filozofik açıklama ıkıntılarına gerek yok, yalan söylemeye başladığın an hayatın cehenneme dönmeye başlayacak. Belki hemen değil ama bir süre içerisinde bu tavrında ısrarcı olursan bu gerçekleşecek.
Bu argümanı öne sürüyorum ama delil nerede? Kur'an'ı takip eden insanlar için delil Kur'an'ın içinde. Henüz Kur'an'a ulaşmamış insanlar içinse yaşantılarda. Bilimsel yöntem isteyen insanlar için de cevap deney ve gözlemde. Bugün başla yalanlara uymaya ve 1 yıl boyunca tavrını sürdür sonra dön gözlemle bakalım hayat sana nasıl tepki veriyor. Daha basiti yalana uydukları belli olan insanların hayatlarını incele. Daha basiti başlık betalarını incele.
Futbolun bazı prensipleri var, ayağında gereksiz top tutmamak, kademe yapmak, doğru koşularda bulunmak, falso vermek istiyorsan ayak içi kullanmak gibi. Bunlara uymadan kendi götünden koyduğun prensiplerle oynayamaya çalışırsan sıçarsın. Hayat için de aynı şey, kuralları var ve bu kurallardan birisi doğruyu söylemek, en başta kendi içinde sonra da dışarıya.
Doğruyu söyleyince ne oluyor? Hayatınla ne yapman gerektiğin sana belli oluyor. Amacın, nasıl bir rol oynayacaksın, hangi patikayı izlemen gerekiyor… Nüans ise şurada doğruyu söylesen de her şey her zaman pozitif olmayacak, sıkıntı, problemler her zaman olacak fakat bu betalığından doğan sıkıntılarla aynı olmayacak ve aynı hissettirmeyecek. Tabi her şey birbiriyle ilintili, amacını bulabilmen aynı zamanda aklına da bağlı, aklını kaybetmemen doğruyu söylemene bağlı vesaire. Her olayı tek bir şeye indirgemek insana pek oturmuyor, her şey birbiriyle ilgili. Doğruyu takip etmek/söylemek sadece etmenlerden birisi.
Travmaların iyileşmesi yine doğruyu söylemen ile alakalı. Travma dediğin şey en temelde bazı yalanların/kuruntuların/düşüncelerin bazı imgeler/anılar/memory + duygularla beraber insanın içine oturmasından ibaret. İyileşmenin bir açısı da yalanı kaldırıp yerine doğruyu koymaktan ibaret.
Akıl basitçe bu denklem içerisinde doğruyu menfaatlerinden/hislerinden/yalanlardan ayırt ettirip seni doğru olanı takip ettirmeye yarıyor. Hangimiz tam teşekküllü bir ayırt etme yeteneğiyle doğuyoruz? Bu akıl olayı da kas gibi çalışma ve iyi niyetin karışımıyla güçlenen bir olay, emek isteyen bir olay. Durumun böyle olması zaten hata yapmanı neredeyse garanti altına alıyor. Özellikle de henüz yaşın ilerlememişken.
Tcma 16 yaşındayken başlıkta niye hata yok? Yine anlayış ve doğruyu seçebilme/söyleyebilme yeteneği ile alakalı. Sen de 1 varsa bu yetenek onda 10 var. O hayatı boyunca ufak çaplı hatalar hariç büyük sıçışlar yapmadan doğruyu takip edebiliyor küçük yaştan itibaren, senin ise belki anlayabilmek için major hatalara/yanlışlar yapmaya ihtiyacın var. Seçilmişlikle ilgili aynı zamanda.Nihai olarak geçmişte nasıl hatalar yapmış olursan ol, aklın varsa doğruyu söylemeye başlayabilirsin. Bunu yaparken bazı doğrular hoşuna gitmeyecektir, fakat yukarıdaki yazdıklarımı anladıysan doğru söylemenin alternatifinin, yani yalan söylemenin, hayatının cehenneme dönmesi olduğunu bilirsin.
Bazen de tek ihtiyacın olan alternatiflerin neler olduğunu ve bu alternatiflerin sana neler yapabileceğini anlamandır. Örneğin Kur'an'da çoğunlukla cennet cehennemle beraber tasvir ediliyor. Tanrı sana gitmek isteyeceğin noktayı bir de gitmek istemeyeceğin noktayı peş peşe gösteriyor ki sen neyden kaçman gerektiğini neye ise koşman gerektiğini anla. Betaları anlamak, akıl ligini anlamak veya yalan söylemek ile doğruyu söylemenin farkını ve seni nerelere çıkaracağını anlamak da aynı mantık. Anla ki birinden kaçarken diğerine koşabilesin.
Konu ile alakalı olduğunu düşündüğüm bazı ayetler :
Casiye 7-8-9-10-11, Hac 30, İbrahim 22, Bakara 10, Nur 12, Enam 116
Konu ile alakalı Jordan Peterson reyiz :
https://www.youtube.com/shorts/IJrXJAkImYc
https://www.youtube.com/shorts/_so2g0sH3vY
https://www.youtube.com/shorts/EW3DFf0_iFA
https://www.youtube.com/shorts/SzqnVxJxMjg
